Motiverende gespreksvoering (MI)

Motiverende gespreksvoering of zoals we hier verder gebruiken Motivational Interviewing (MI) is volgens veel deskundigen breed inzetbaar. Het is bij alle gevallen inzetbaar waar mensen voor belangrijke keuzes staan (in de ruimste zijn van het woord) en waarbij het probleem vaak al duidelijk (geformuleerd) is. MI werkt goed bij mensen die vervolgens moeite hebben bij het nemen van doorslaggevende beslissingen. Dit kan komen omdat hun intrinsieke motivatie nog niet helder is en/of omdat de ervaren draaglast te klein is. Verder helpt het bij mensen die onvoldoende vertrouwen hebben in de eigen kracht om de verandering die nodig is te bewerkstelligen en vol te houden.
MI is ontwikkeld in de jaren ‘80 door William Miller, hoogleraar in de psychologie en, zoals zo velen, leerling van Carl Rogers. Aanvankelijk was hij op zoek naar een effectieve therapie voor probleemdrinkers en wat hij ontdekte bleek zo effectief te zijn, dat het in steeds meer werkvelden werd toegepast en onderzocht. Hoewel ontstaan in de gedwongen hulpverlening, blijkt MI betekenis te hebben voor iedereen die door een veranderproces gaat.

Op Maat

Inhoud en programma’s zijn niet in beton gegoten en worden op maat geleverd. We overleggen eerst met u als opdrachtgever welke kennis wel of niet aanwezig is bij de deelnemers. Welke vormen van agressietrainingen in het verleden al gegeven zijn, hoe deze zijn bevallen en wat u specifiek wel en niet wilt.  In combinatie met de beschreven voorbereiding van de deelnemers leent het programma zich ervoor om maatwerk te leveren.

Inhoud training MI

Uitgangspunten bij MI is o.a.:

• mensen zijn ambivalent
• mensen de raad geven om te veranderen roept weerstand op
• weerstand hoort erbij, voorspelt een gebrek en een kans
• het oproepen van verandertaal bij de Ander bevordert gedragsverandering

En verder: MI

• is gericht op samenwerken met de Ander
• is gericht op de persoon, de Ander zelf
• bevordert de eigen regie bij het maken van keuzes
• haalt het moeten van veranderen, de druk, weg bij de Ander
• beloont autonomie
• gaat er van uit dat de Ander de expert is
• is suggestief door te zoeken naar de motivatie en het commitment van de Ander
• gaat uit van gelijkwaardigheid in de relatie
• laat de Ander zoeken naar eigen bronnen en krachten.

In de training MI van GRAS leer je wat MI is en hoe je het toe kan passen. MI is een op samenwerking gerichte gespreksstijl die iemands eigen motivatie en bereidheid tot verandering versterkt. Het is meer dan het toepassen van een setje gesprekstechnieken, het is een methode om mensen aan te zetten tot verandering door te praten over verandering. Het is een op interactie gerichte gespreksmethode waarvan is gebleken dat het vruchten afwerpt. Voor MI geldt: de respectvolle bejegening van de Ander. Het is bovenal een basis- of grondhouding. De gesprekstechnieken kunnen wel heel goed geoefend en toegepast worden wanneer deze basishouding omarmt wordt.

Weerstand

Weerstand wordt als een relationeel fenomeen tussen begeleider en de Ander gezien dan als een eigenschap van de Ander. En confronteren kan alleen ingezet worden wanneer er een optimale relatie is en kan anders beter worden vermeden. Als het de Ander niet lukt, bijvoorbeeld bij terugval, wordt hem dit niet verweten, maar ziet men dit als ‘natuurlijk’ onderdeel van het veranderingsproces. De basishouding van beide is gericht op empathie en gelijkwaardigheid. In termen van TA (Transactionele Analyse): Ik ben OK en jij bent OK.

Zoals in de training de professional aan de slag gaat met het inzetten van de methode van MI bij de Ander, zo zet de trainer de methode van MI in bij de training van de professional.
Er wordt ingezet op het ontwikkelen van eigen motivatie om MI in te zetten. Al doende maakt de deelnemer aan de training de methode eigen.
Verder wordt de training gezien als het aanzetten van een manier van werken die verder in de praktijk vormgegeven moet gaan worden. Het is daarom belangrijk dat in de praktijk het werken met MI, met vallen en opstaan, verder eigen wordt gemaakt.

Doelen training MI

Algemeen doel:

• Deelnemer heeft kennis van de theorie van MI en kan deze toepassen in contact met de Ander.

Specifieke doelen

• deelnemer
• gaat uit van een gelijkwaardige relatie en gaat niet sneller dan de Ander
• coacht het proces van de Ander en neemt het niet over
• weet empathie te tonen; Open vragen te stellen, reflectief te luisteren, te bevestigen en samen te vatten
• weet in welke mate de verschillende vaardigheden al flexibel en effectief worden toegepast en waar nog progressie te maken is
• weet om te gaan met bezwaren
• herkent ambivalentie en kan dit bewust inzetten
• kan discrepantie ontwikkelen
• ondersteunt de Ander in het formuleren van mogelijke opties
• kan verandertaal oproepen
• kan omgaan met weerstand (als terugkerend gedrag)
• ondersteunt persoonlijke effectiviteit van de Ander.

De training

GRAS biedt een korte krachtige en actieve training van één dag van twee aaneengesloten dagdelen. Wanneer gewenst kan ook voor losse dagdelen worden gekozen.
In de ochtend wordt kennisgemaakt met de theorie, worden algemene vaardigheden geoefend en nemen we de principes van MI door. In de middag wordt er verder met praktijksituaties geoefend met de inzet van een acteur. We zetten één seniortrainer en (voor de middag) één senioracteur in. Elk theoriegedeelte wordt ondersteund met een korte of langere ervaringsgerichte oefening. De verschillende leerstijlen van de deelnemers worden zo bediend. Trainer en acteur zijn dienend aan het leerproces van deelnemers. De deelnemers gebruiken de acteur als levend oefenmateriaal om te experimenteren met verschillend gedrag. De acteur is ook co-trainer. De ervaring leert dat de programma’s zo afwisselend en dynamisch zijn dat deelnemers, met de voorbereiding, echt voldoende hebben aan één dag. De deelnemer heeft na de training uitgebreid de mogelijkheid om het geleerde uit te testen in de praktijk. In de training worden effectieve vormen van feedback geïntroduceerd om het leerproces in de praktijk te stimuleren. Het resultaat
Na afloop is de deelnemer is in staat om oog te houden voor een gelijkwaardige (volwassen) relatie en kan hij/zij de deelnemer “in contact” uitdagen om zelf verantwoordelijkheid voor richting, keuzes en stappen te nemen.
De deelnemer is gemotiveerd om aan de slag te gaan met MI. De deelnemer heeft zich daadwerkelijk bekwaamd in het toepassen daarvan. De deelnemer weet waar eigen kwaliteiten, valkuilen en uitdagingen zijn bij toepassen van MI en weet in te schatten wanneer hij/zij MI effectief in kan zetten.
Wat alle communicatietrainingen van GRAS onderscheidt van andere bureaus is dat er expliciet aandacht besteed wordt aan stressreacties in communicatie. Communicatie met een Ander verloopt het beste wanneer je als professional er voor de Ander kan zijn en wanneer de eigen stressreactie minimaal aanwezig is of ter plekke gereduceerd kan worden. Hoe minder stress, hoe meer een gesprek gelijkwaardig, open, rustig en met begrip verloopt. Minder ruimte nemen en meer ruimte geven (niet op de inhoud maar wel in begrip!).

Bewegen als gras, Sterk EN Veerkrachtig

We geven betekenis aan communicatie door een helder, praktisch en herkenbaar theoretisch kader te schetsen. Dit combineren wij met duidelijke en heldere lichaamsgerichte oefeningen om stress rechtstreeks te beïnvloeden. Het blijkt dat door de manier waarop wij onze trainingen geven medewerkers de aangeboden theorie en oefeningen ook toe kunnen passen in alle andere situaties waar gecommuniceerd en stress ervaren wordt. Medewerkers hebben na de communicatietrainingen van GRAS naast een stevige basis om ontspannen te communiceren ook meer mogelijkheden om adequaat en met veerkracht met stress om te gaan.

Competenties waaraan tijdens de training aan gewerkt wordt

Brengt de situatie in kaart: Deelnemer oefent en bekwaamt zich in het samen met de Ander in kaart brengen van de behoeften, wensen, mogelijkheden en beperkingen van huidige en gewenste situatie. De Ander kan daardoor keuzes maken.

Stelt de hulpvraag vast of scherpt deze aan: Deelnemer zet luister, vraag- en reflectietechnieken in om de hulpvraag boven tafel te krijgen en zo met de Ander te formuleren wat een gewenste situatie is. Hierdoor krijgt de Ander inzicht en zicht op perspectief aangaande de huidige situatie.

Handelt methodisch: In de fase van het komen tot een keuze voor behandeling hanteert de deelnemer technieken in een logische volgorde. De deelnemer is in staat, waar nodig, te schakelen tussen technieken, wanneer het gedrag van de Ander daarom vraagt.

Reflecteert op eigen handelen: Deelnemers maken binnen het kader van het onderwerp keuzes tussen verschillende interventies, reflecteren daarop en vragen en ontvangen feedback op hun handelen. Deelnemers geven aan collega’s feedback. De feedback wordt gegeven op basis van tevoren afgesproken handelingen en technieken.

Ontwikkelt het eigen werk: Door deelnemen aan de training toont de deelnemer aan om samen met collega’s zijn visie en handelen in het werk te evalueren en waar nodig bij te stellen. In de training wordt expliciet aandacht gegeven aan het nemen van verantwoordelijkheid voor eigen ontwikkeling.

Werkt vanuit een visie op zijn/haar vakgebied: De methode van MI kan alleen toegepast worden wanneer de deelnemers in staat zijn samen met de Ander een beeld te schetsen waarbij een goede opvoeding en ontwikkeling van de Ander  voorop staat.  Vanuit die focus worden ondersteunende motiverende gesprekstechnieken ingezet.

Legt contact en heeft contact met de Ander: In de training MI wordt expliciet aandacht gegeven aan de wijze waarop de Ander authentiek tegemoet wordt getreden. Als uitgangspunt van MI geldt: de respectvolle bejegening van Anderen. Het is bovenal een basis- of grondhouding en geen repertoire gesprekstechnieken.

Voert passende interventies uit: Deelnemers oefenen met interventies (gesprekstechnieken) waardoor de Ander meer inzicht krijgt in zijn situatie.  Door de interventies van de professional wordt de Ander gefaciliteerd bij een heldere opsomming van  voor- en nadelen en wordt de Ander in staat gesteld om tot een goede keuze te komen.

Mogelijke voorbereiding

Deelnemers vullen voor aanvang een intakeformulier in, waardoor zij zichzelf al voorbereiden op wat ze willen leren, oefenen en eigen willen maken. Het blijkt dat de deelnemers die de intake van tevoren al invullen gefocust aan de training beginnen en daardoor veel uit de training halen. De trainers en acteurs gebruiken de informatie uit de ingevulde formulieren om de training optimaal aan te laten sluiten op de groep deelnemers.