Shared Decision Making (SDM)
Patiënten participeren en nemen zelf verantwoordelijkheid voor de eigen gezondheid.
Shared Decision Making
SDM
en een positieve levensstijl wordt gemakkelijker
De patiënt neemt de regie over de eigen gezondheid in handen
De autonomie wordt vergroot
Shared Decision Making (SDM)
De effecten van de behandeling worden groter
Shared Decision Making (SDM) wordt in de hele gezondheidszorg in toenemende mate breed ingezet; in ziekenhuizen, de GGZ en bij patiënten met chronische ziekten. Doormiddel van de inzet van SDM wordt de kwaliteit en de doelmatigheid van zorg verbeterd. Wanneer patiënten participeren en zelf verantwoordelijkheid nemen voor de eigen gezondheid worden de effecten van de behandeling opvallend groter.
Samen beslissen, “jij bent de deskundige, ik de specialist”
Bij Shared Decision Making (ook wel Samen Keuzes Maken genoemd) wordt de beslissing en de verantwoordelijkheid gedragen door cliënt en behandelaar. Het is een methode die niet paternalistisch is en meer gericht is op de autonomie van de patiënt. Shared Decision Making gaat uit van twee experts en gaat daarmee uit van een gelijkwaardige relatie en communicatie. Daarmee past deze training helemaal in het totale aanbod van GRAS. Het effect van Shared Decision Making is dat:
- de betrokkenheid van de cliënt bij het consult wordt vergroot
- de verhalen van de cliënt er toe doen
- de interventies meer gericht zijn op de behoeften en wensen van de cliënt.
Bij Shared Decesion Making wordt uitgegaan van:
Patiëntgerichte zorg
Dit is zorg waarbij minder aandacht is voor technologieën als wel voor de patiënt als persoon met fysieke, emotionele en relationele dimensies
Patiënt empowerment
Hiërarchische relaties worden ingeruild voor participatieve relaties; de patiënt wordt sterker gemaakt om gelijkwaardig aan de relatie deel te nemen. De patiënt wordt daarvoor in staat gesteld om te beslissen
Gezamenlijke besluitvorming
De behandelaar en de patiënt besluiten in een goede relatie samen hoe de behandeling er uit gaat zien. De behandelaar vraagt aan de patiënt toestemming voor de behandeling. Goede informatie-uitwisseling gaat daar aan vooraf
Zelfmanagement
Verwijst naar het goed zorgen voor jezelf. De ondersteuning van de patiënt is gericht op het vergroten van het zelfsturend vermogen. Een onderdeel kan zijn het opstellen van een individueel zorgplan met persoonlijke behandeldoelen.
MET SHARED DECISION MAKING WORDT DE KEUZEVRIJHEID VAN DE PATIËNT VERGROOT
Voordelen van Shared Decision Making voor de patiënt
Door toepassen van Shared Decision Making:
- wordt de therapietrouw vergroot
- kan de patiënt effectiever met de klachten omgaan
- heeft de patiënt een betere ziekte-uitkomst
- heeft de patiënt een groter gevoel van controle
- maakt de patiënt zich minder zorgen
- wordt de patiënt assertiever
- krijgt de patiënt meer informatie van de behandelaar.
Vaardigheden
Shared Decision Making vraagt van de behandelaar andere vaardigheden om in te zetten dan deze tot nu toe gewend was. GRAS biedt behandelaars samenhangende programma’s en losse producten om deze nieuwe manier van werken vorm te geven.
Motiverende gespreksvoering
Motiverende gespreksvoering (MI) is een op samenwerking gerichte gespreksstijl die iemands eigen motivatie en bereidheid tot verandering versterkt. Het is meer dan het toepassen van een setje gesprekstechnieken, het is een methode om mensen aan te zetten tot verandering door te praten over verandering. Het is een op interactie gerichte gespreksmethode waarvan is gebleken dat het vruchten afwerpt. In Canada heeft het effect van deze wetenschappelijk onderzochte methodiek, zich inmiddels bewezen. Het uitgangspunt van MI geldt: de respectvolle bejegening van cliënten. Het is bovenal een basis- of grondhouding en geen repertoire gesprekstechnieken
Progressie- en oplossingsgericht communiceren
Bij Progressiegericht Communiceren zoekt de medewerker samen met de klant wat deze wil veranderen en nodig heeft. Je gaat ervan uit dat je de ander niet hoeft te helpen om te communiceren. Je gaat er van uit dat de ander voor zichzelf op kan komen en dat jij dat ook kan en doet. Doorvragen en de ander helpen zelf met mogelijke oplossingen te komen is de kern van deze communicatie.
Onderhandelen
In contact spelen soms uiteenlopende belangen. Wat is de speelruimte tussen de belangen en waar liggen de grenzen. Op welke manier kun je op een gelijkwaardige manier trouw blijven aan je eigen belang zonder dat dit de relatie schaadt en waar liggen de grenzen. Onderhandelen is contact houden met je eigen belang en contact houden met de ander die tegenover je zit. Contact is grenzen aangeven en soms meebewegen. Je kiest zelf wanneer jij jezelf laat gelden, toegeeft of los laat.
Beïnvloedingsvaardigheden
Met beïnvloeden kun je zaken voor elkaar krijgen zonder gebruik te maken van formele macht. Je kunt invloed uitoefenen op de opvattingen of gedragingen van de ander. Dit doe je onbewust al door je aanwezigheid. Bij het bewust beïnvloeden maak je gebruik van een aantal vaardigheden. Beïnvloeden doe je met een open vizier en zonder dubbele agenda. En het belangrijkste voor het effect is wel dat het gaat over een onderwerp dat jou raakt en waarbij je oprechte belangstelling hebt voor de ander en zijn of haar belangen.
Empoweren
Dit doet de professional door de ander in staat te stellen om regie en daarmee verantwoordelijkheid te nemen over het eigen leven. De ander wordt in staat gesteld om zelf aan het stuur te staan. Benadrukken van talenten en kwaliteiten van de patiënt vindt plaats naast het bieden van informatie en educatie. De professional geeft betekenis aan de verhalen die de patiënt vertelt. Vaardigheden als luisteren, samenvatten en doorvragen zijn cruciaal. De professional laat de ander in eigen tempo volgens zijn of haar leerstijl ervaringsgericht ontdekken en kennismaken met de vaktermen van de discipline.
Informeren en voorlichten
Informeren over alle mogelijke opties, of ze nu wel of niet te bieden zijn voor de huidige behandelaar. Informeren over alle voor-, nadelen of onzekerheden van de behandelmethoden. En dit alles in begrijpelijke taal voor de patiënt. Checken of het over is gekomen en welke indruk de informatie op de patiënt maakt.
Sociale Netwerk Strategie (SNS)
Hoe fijn is het wanneer mensen een zinvol beroep kunnen doen op hun eigen omgeving waardoor hun zelfredzaamheid een belangrijke rol gaat spelen. Hoe breng je de mensen die van belang zijn voor de patiënt in kaart? Hoe betrek je die bij de (hulp- en zorg) vragen van de patiënt? Op welke manier begeleid of stimuleer je het proces waarbij de kwaliteiten van het netwerk optimaal worden benut? En dan op een manier die helemaal aansluit op het leven van de patiënt? Belevingsgericht en op maat. Tijdens deze training maken de deelnemers kennis met de mogelijkheden en valkuilen van SNS en gaan zij aan de hand van een praktijksituatie daadwerkelijk aan de slag met SNS.
Het dialoogmodel
Een model waarbij de professional met de patiënt en eventueel het netwerk bespreekt waar de last ervaren wordt en wat zou kunnen helpen. Ook wordt expliciet aandacht geschonken aan de krachten, talenten, mogelijkheden en eigen ervaring van alle betrokkenen (empowerment). Hier ligt de basis voor de behandeling. De term ‘regelen’ is een kernbegrip van het Dialoogmodel. Wat krijgt de patiënt wel en niet meer geregeld? Er wordt afgesproken welke hulpverlening door de professional tijdelijk ‘mee regelt’ totdat de patiënt en netwerk het zelf weer voldoende geregeld krijgen. Regelen staat hierbij voor: reguleren, samenwerken, overeenkomen, organiseren, voor elkaar krijgen, oplossen, enzovoorts. Dit model sluit nauw aan op de overige producten van GRAS om SDM vorm te geven.
